Bouw- en installatiesector verliest ruim 1 miljoen werkdagen door aanhoudende regen tijdens eerste helft van 2024
Tijdens de eerste helft van dit jaar werden er 1.023.860 weerverletdagen genoteerd in de bouw- en installatiesector, goed voor 5% van het totaal aantal arbeidsdagen. Dat zijn er maar liefst een derde meer dan tijdens het eerste semester van 2023 en meer dan dubbel zoveel dan tijdens de eerste zes maanden van 2022. Het is dan ook weinig verwonderlijk dat 7 op de 10 van de bouw- en installatiebedrijven nu nog met achterstanden kampen en dat ondanks het doorgaans mooie weer van de afgelopen weken. De helft van de bedrijven die vertragingen kennen, heeft bovendien een achterstand opgelopen van meer dan 1 maand, zo blijkt uit onderzoek van Embuild. “Voor bijna 4 op de 10 ondernemingen uit onze sector zit er niets anders op dan de oplevertermijn te verlengen”, weet Niko Demeester, CEO van Embuild. “Gezien de recordregens die ons land al sinds oktober 2023 te verwerken kreeg, vragen we hiervoor begrip aan onze klanten.”
Sinds oktober 2023 heeft het historisch veel geregend in ons land. Uit gegevens van het KMI blijkt dat er de voorbije 10 maand (tussen 1 oktober 2023 en 31 juli 2024) maar liefst 986 liter neerslag per vierkante meter is gevallen. Dat is een pak meer regen dan er anders op een heel jaar valt (837 liter neerslag per vierkante meter). De bouw- en installatiesector heeft daaronder erg geleden. Door het aanhoudend natte weer hechten bij metselwerken de stenen minder goed en drogen die werken ook veel minder gemakkelijk. Ook was het de afgelopen maanden moeilijk om bouwputten, nodig voor het maken van een fundering van een werf, droog te houden. Bovendien wordt een bouwplaats ook onveiliger en veel moeilijker begaanbaar voor medewerkers en allerhande machines, onder meer door modderige paden als gevolg van overvloedige regen.
Indien er niet verder gewerkt kan worden, zit voor bouw- en installatiebedrijven niets anders op dan hun arbeiders op tijdelijke werkloosheid weerverlet te plaatsen. Zij krijgen dan in plaats van hun loon een werkloosheidsuitkering, aangevuld met toeslagen van het fonds voor bestaanszekerheid en van de werkgever. Op die manier behouden ze, afhankelijk van hun gezinssituatie, toch circa 60% tot 75% van hun gemiddeld loon.
De recordhoeveelheid neerslag leidde tot recordcijfers voor de tijdelijke werkloosheid weerverlet. Er werden in 2024 tijdens de eerste zes maanden al ruim 1 miljoen dagen weerverlet in de bouw opgenomen en dat is een pak meer dan tijdens dezelfde periode in 2023 (+34%), in 2022 (+117%), in 2021 (+8,5%) en in 2020 (+63%).
Uit onderzoek van Embuild, waaraan 239 bouw- en installatiebedrijven hebben deelgenomen, blijkt dat 69% van de bedrijven op dit moment nog met achterstanden kampt als gevolg van de overvloedige regen sinds oktober 2023. Nochtans is het sinds het einde van het bouwverlof (eind juli-begin augustus) doorgaans mooi weer geweest. Ruim de helft van de bedrijven die met regenvertragingen kampen (52%), ziet zijn achterstand tot meer dan 1 maand oplopen, 2,4% zelfs met een oponthoud van meer dan 6 maanden.
Voor 38% van de bouw- en installatieondernemingen die te maken hebben met regenachterstanden zit er niets anders op dan de oplevertermijnen uit te stellen. “We begrijpen dat dit voor de klanten niet ideaal is, maar ze zullen hopelijk beseffen dat het hier echt om een zeer uitzonderlijke situatie gaat. De cijfers van het KMI spreken boekdelen”, zegt Niko Demeester, CEO van Embuild. “Eventuele boetes voor laattijdige oplevering zijn dan ook ongepast.”
Uit het onderzoek blijkt nog dat 33% van de bouwbedrijven probeert extra onderaannemers in te schakelen om achterstanden weg te werken, ook al is het niet evident om die steeds te vinden. 13% laat hun werknemers dan weer meer overuren kloppen om vertragingen zoveel mogelijk ongedaan te maken.