De bouw had het in 2023 al moeilijk en 2024 belooft jammer genoeg weinig beterschap te brengen, zo blijkt uit de eerste conjunctuurenquête van Embuild dit jaar. 57% van de bouw- en installatiebedrijven merkt een daling van het aantal nieuwe geïnteresseerde contacten op sinds het laatste kwartaal van 2023, bij 24% gaat het zelfs om een zeer sterke daling. Als de situatie niet snel keert, verwacht 15% van de bouw- en installatiebedrijven één of meerdere medewerkers te moeten ontslaan; een derde van de bedrijven probeert ondanks de moeilijke conjunctuur zijn personeel aan boord te houden. De bouw telt in ons land 134.000 bedrijven, en stelt 210.000 werknemers tewerk.
De woningbouw en woningrenovatie blijven ook in 2024 verder achteruit gaan. Bij de woningbouw verwacht slechts 17% beterschap dit jaar, terwijl 42% van een slechter 2024 uitgaat en 10% zelfs van een veel slechter 2024. Een zelfde verhaal bij de woningrenovatie: 20% van de ondernemingen verwacht dit jaar beterschap, 32% zegt dat 2024 slechter zal worden en 6% veel slechter. Zelfs nu de hypothecaire rentevoeten stabiliseren, blijft de vraag bij de consument om te investeren in bouw of renovatie dus ondermaats. Nochtans is de woonnood groot en moeten we ook dringend ons verouderd woningpark verduurzamen.
Niko Demeester, CEO van Embuild: “De ultralage rentevoeten van vóór 2022, toen geld lenen bijna gratis was, komen niet meer terug. Wachten op een verlaging van de rente heeft dus geen zin. Tegelijk blijft het gezinsinkomen stijgen en dat biedt de nodige zekerheid voor de afbetalingsmogelijkheden. Bovendien stijgen de vastgoedprijzen niet meer zo snel als voorheen. Op de afkoelende vastgoedmarkt kunnen opnieuw tegen een correcte prijs huizen en bouwpercelen worden aangekocht. Ook de prijzenpiek voor de bouwmaterialen ligt achter ons. De sterren staan met andere woorden gunstig om te investeren in bouwen en renoveren.”
Eén van onze belangrijkste doelstellingen voor de komende verkiezingen, zowel voor de consument als de sector, is betaalbaar en duurzaam wonen. Daarom is het contraproductief dat verkoopprojecten voor sloop en heropbouw sinds dit jaar niet meer mogelijk zijn aan 6% btw. “De beslissing van de federale regering om het tarief van 6% voor sloop-herbouw vanaf 2024 uitsluitend voor te behouden voor particuliere projecten moet zeker teruggedraaid worden. Grote projecten zijn immers noodzakelijk voor de uitbreiding en vernieuwing van ons sterk verouderd woningbestand. Individueel slopen en heropbouwen is zeker positief, maar ruim onvoldoende om aan de klimaat- en demografische uitdagingen te voldoen”, benadrukt de gedelegeerd bestuurder van Embuild.
De bouw- en installatiebedrijven merken nu al de impact van het afschaffen van deze fiscale maatregel voor verkoop van sloop- en wederopbouwprojecten:
- 60% verwacht een daling van door promotoren geïnitieerde projecten.
- 60% gaat uit van rendabiliteitsproblemen voor lopende sloop-heropbouwprojecten, omdat een (belangrijk) deel nog na 2024 (en dan dus aan 21% btw) zal verkocht moeten worden.
- 57% vreest dat woonuitbreiding in de kernen afgeremd wordt.
- 47% vreest dat de prijzen van bouwgronden hierdoor verder in de hoogte zullen worden geduwd.